Περιεχόμενα

Επιλογές Θεμάτων

Πορφυρίου: «Περί Αγαλμάτων»

Απόσπασμα 1

« ... Θα απευθύνω τον λόγο μόνο σε αυτούς που το αξίζουν, ας είναι κλειστές οι θύρες για τους βέβηλους. Δεχόμενος αυτή τη σοφή φράση του Θεολόγου (1) θ’ αναφερθώ σε όσους υποδήλωσαν τον Θεό και τις θεϊκές Δυνάμεις με σύμφυτες προς τις ανθρώπινες αισθήσεις εικόνες, αποτυπώνοντας τα αόρατα σε ορατά δημιουργήματα, τα οποία, ωσάν να πρόκειται για ένα ανοικτό βιβλίο, επιτυγχάνουν να περιγράψουν τις βασικές μας γνώσεις για τους Θεούς αρκεί κάποιος να γνωρίζει να τις διαβάζει. Δεν πρέπει δε ν’ απορεί κανείς που οι αμαθέστατοι των ανθρώπων (2) θεωρούν τα αγάλματα ξύλα και πέτρες (3), αφού και τα γράμματα έτσι τα θεωρούν οι αναλφάβητοι, αντιμετωπίζοντας τις ενεπίγραφες στήλες σαν απλές πέτρες, τις πινακίδες σαν ξύλα και τα βιβλία σαν δεμένο πάπυρο»

Απόσπασμα 2

« ... Επειδή το θείον είναι φωτοειδές και διαχέεται διαρκώς μέσα στο αιθέριο πυρ, και είναι αφανές στην αίσθηση εκείνων που έχουν στραμμένες τις φροντίδες τους αποκλειστικά στα πράγματα της θνητής ζωής, οι αγαλματοποιοί χρησιμοποίησαν αφ' ενός μεν την διαυγή ύλη, όπως το κρύσταλλο ή τον πάριο λίθο ή το ελεφαντόδοντο για να αναχθούν στην διανόηση του πυρός και στην ιδιότητα του αμόλυντου που αυτός έχει, διότι ο χρυσός δεν μολύνεται. Άλλοι πάλι, θέλοντας να δηλώσουν το αφανές της ουσίας του Θεού, χρησιμοποίησαν μέλανα λίθο. Αποτύπωσαν τους Θεούς με ανθρώπινη μορφή διότι το Θείον είναι λογικό (4) και τους απέδωσαν ωραιότητα διότι το κάλλος σε κείνους είναι άφθαρτο. Χρησιμοποίησαν δε διάφορες μορφές και ηλικίες, καθέδρες, στάσεις και αμφιέσεις, άλλους Θεούς τους παρουσίασαν αρσενικούς και άλλους θηλυκούς (5), άλλους παρθένους και εφήβους, άλλους εγγάμους, προκειμένου να παραστήσουν τις μεταξύ τους διαφορές. Έτσι κάθε τι το λευκό το απέδωσαν στους Ουράνιους Θεούς.
Τη Σφαίρα και όλα τα σφαιρικά πράγματα τα απέδωσαν ιδίως στον Κόσμο, στον Ήλιο και τη Σελήνη, κι εκεί όπου υπάρχει τύχη και ελπίδα. Τον Κύκλο και όλα τα κυκλικά πράγματα τα απέδωσαν στον Χρόνο και τις ουράνιες κινήσεις, στις ζώνες και στους κύκλους που εμπεριέχει ο ουρανός, ενώ τα τμήματα του Κύκλου τα απέδωσαν στους μετασχηματισμούς της Σελήνης. Τις πυραμίδες και τους οβελίσκους τις αφιέρωσαν στην ουσία του πυρός και, γι’ αυτό, κατ’ εξοχήν στους Ολύμπιους Θεούς. Στον Ήλιο αφιέρωσαν τον Κώνο, στη Γη τον Κύλινδρο, για την σπορά και την γέννηση καθιέρωσαν τον Φαλλό και για το γυναικείο αιδοίο το τριγωνικό σχήμα».

(1) Του Ορφέως.
(2) Οι χριστιανοί.
(3) Οι χριστιανοί του 3ου αιώνος δεν είχαν ακόμη αναπτύξει την ψυχοπαθολογική προπαγάνδα τους ότι τάχα στα αγάλματα κατοικούν ... «δαίμονες». Αυτή ανεπτύχθη αργότερα, μετά την επικράτησή τους και ήταν η κυρίαρχη θέση της Εκκλησίας επί Ιουλιανού. Ας θυμηθούμε την φράση του τελευταίου ότι δεν μπορείς να κάνεις θεολογικές συζητήσεις με όντα που το μόνο που γνωρίζουν είναι το να σταυροκοπιούνται και να σφυρίζουν αποτροπαϊκά μπροστά από τα αγάλματα.
(4) Την μόνη ιδιότητα που μοιράζεται η θεϊκή και (σπερματικά) η ανθρώπινη φύση.
(5) Είναι γνωστό όσο και λογικό ότι ο διαχωρισμός των φύλων μπορεί να αφορά μόνον τα θνητά ήδη ζωής που υποτάσσονται στην υποχρέωση της αναπαραγωγής.